عدم پرداخت مهریه در فرایند طلاق توافقی یکی از موضوعات مهمی است که در این مطلب به آن می پردازیم و نکات کلیدی مرتبط را در اختیار شما همراهان گرامی قرار می دهیم. با جاری شدن صیغه عقد، زن حق دریافت مهریه را پیدا می کند و این حق نیز به عنوان یک حقوق قانونی وی شناخته می شود. هیچ توجیهی برای مرد به منظور خودداری از پرداخت مهریه پذیرفته نیست و هیچ دلیل حقوقی نمی تواند وی را از انجام این تعهد باز دارد. حتی در شرایط کمبود توان مالی مرد، امکان پرداخت به صورت اقساط وجود دارد و نباید راهی برای فرار از این حق مالی گشوده شود. در این نوشتار، به بررسی عدم پرداخت مهریه در مراحل طلاق توافقی می پردازیم و نکات کاربردی لازم را ارائه می کنیم تا همراهان عزیز با تصویر روشن تری از وضعیت روبرو شوند.

دریافت مهریه پس از عقد نکاح چه دائم باشد و چه موقت، از حقوق بنیادی زنان به شمار می آید. عدم استطاعت مالی مرد یا مسئولیت پرداخت آن هیچ تاثیری در وصول این حق مالی ندارد.

با توجه به اهمیت مهریه به عنوان یکی از حقوق مالی در ازدواج، قانونگذار برای عدم پرداخت، اقساط و پیش قسط آن مجازات ها و عواقب حقوقی مشخصی را پیش بینی کرده است. این احکام برای بانوان متاهل و همچنین مردانی که مسئولیت پرداخت مهریه را بر عهده دارند، آگاهی از آنها را ضروری می کند تا از پیامدهای قانونی آگاه باشند. برای آشنایی بیشتر در این مورد تا پایان این محتوا با موسسه حقوقی وکیل معتمد همراه باشید.

شرایط عدم پرداخت مهریه و روش های وصول آن

چنانچه مهریه به شکل عندالمطالبه تعیین شده باشد، با ارائه دادخواست تأمین مهریه، همسر موظف است کل مبلغ مشخص شده را پرداخت کند. با این حال، معمولاً مقدار مهریه از توان مالی مرد فراتر است. در چنین مواقعی، زوج می تواند درخواست اعسار برای تقسیط مهریه را به دادگاه ارائه دهد. دادگاه پس از بررسی وضعیت مالی آ ن، در صورت اثبات عدم استطاعت، امکان تقسیط مهریه را تأیید می کند.

اما نتیجه عدم پرداخت مهریه چیست؟

اگر مرد پس از طلاق یا حتی بدون آن از پرداخت مهریه امتناع ورزد و از نظر مالی برخوردار باشد یا با وجود قبول اعسار و تصویب طرح تقسیط، در پرداخت تعلل کند، زن می تواند حکم جلب مهریه را اخذ کرده و اموال و دارایی های مرد را تا میزان بدهی مهریه توقیف نماید تا وصول شود.

ندادن مهریه چه حکمی دارد؟

اگر شوهر از لحاظ مالی توانایی پرداخت مهریه دارد اما از انجام آن خودداری کند، زوجه می تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست توقیف اموال شوهر برای تأمین مهریه بدهد. دادگاه پس از بررسی دارایی های منقول و غیرمنقول شوهر، میزان مهریه را براساس ارزش این دارایی ها تعیین می کند.

طبق قوانین جدید مهریه، وصول مهریه تا سقف 110 سکه ممکن است منجر به حبس شود و زوجه می تواند برای این مقدار، جلب مهریه از سوی دادگاه را درخواست کند.

اگر زوجه دادخواست تامین ارائه کند، شوهر تا 30 روز فرصت دارد درخواست اعسار از پرداخت مبلغ تعیین شده را به دادگاه بدهد. در صورت تأیید اعسار، پرداخت مهریه به صورت اقساطی امکان پذیر می شود. لغو قرار جلب مهریه در صورت صدور حکم اعسار موقتی است؛ اما در صورتی که مهریه پرداخت نشود، زوجه می تواند دوباره برای جلب اقدام کند.

بر اساس قانون مهریه 110 سکه، در صورتی که مقدار مهریه بیش از این عدد باشد یا اینکه حكم توسط مراکز ثبت یا مراجع مشابه صادر شده باشد، اجرای قرار جلب توسط نهادهای قانونی قابل انجام نخواهد بود.

نکته مهم ندادن مهریه این است که برای تعیین شیوه تقسیط مهریه، شوهر باید جز مستثنیات دین دارایی دیگری نداشته باشد؛ در غیر این صورت مهریه از دارایی های او پرداخت می شود.

اطلاعاتی درباره ی حکم عدم پرداخت مهریه

عدم تعهد به پرداخت مهریه زمانی اتفاق می افتد که مرد توان مالی برای پرداخت آن دارد اما از انجام تعهد خودداری می کند. در چنین وضعیتی، زوجه می تواند با ارائه درخواست به دادگاه، نسبت به توقیف دارایی های مرد اقدام کند. دادگاه دارایی های منقول و غیرمنقول او را بررسی کرده و مقدار مهریه را بر اساس ارزش این دارایی ها تعیین می کند.

قانون جدید مهریه و عدم پرداخت مهریه مازاد طبق این قانون

طبق قوانین جدید مهریه، وصول مهریه تا سقف 110 سکه ممکن است منجر به حبس شود و دادگاه برای این مبلغ، صدور جلب مهریه را امکان پذیر می داند. چنانچه زن دادخواست تأمین را ارائه کند، مرد تا 30 روز فرصت دارد درخواست اعسار از پرداخت مبلغ تعیین شده را به دادگاه بدهد. در صورت موافقت دادگاه با اعسار، پرداخت مهریه به صورت اقساطی انجام می شود.

لغو قرار جلب مهریه

لغو قرار جلب مهریه به طور موقت زمانی رخ می دهد که حکم اعسار صادر شود؛ اما در صورت عدم پرداخت اقساط مهریه، زوجه می تواند دوباره برای جلب اقدام کند. همچنین باید توجه داشت که برای مهریه تا سقف 110 سکه، اگر مقدار مهریه بیش از این حد باشد یا حکم به وسیله مراکز ثبت یا مراجع مشابه صادر شده باشد، اجرای جلب از سوی نهادهای قانونی قابل انجام نخواهد بود.

قسط بندی مهریه

روند قسط بندی مهریه به این شکل است که اگر مرد توان مالی مناسب دارد، باید ظرف مدت محدود 10 روز برای پرداخت مهریه اقدام کند. با این حال و با توجه به شرایط اقتصادی، ممکن است تقاضای تقسیط مهریه مطرح شود. در این حالت، دادگاه نرخ و مبلغ هر قسط را با توجه به وضعیت مالی مرد تعیین می کند و وی موظف به پرداخت ماهانه اقساط است. اگر پرداخت اقساط به تعویق بیفتد، زوجه می تواند حکم جلب را دوباره درخواست کند و لازم به ذکر است که با صدور حکم جلب امکان بازتقسیط مهریه وجود ندارد.

معافیت مرد از پرداخت مهریه

به طور کلی، اصل بر این است که زوج مکلف به پرداخت مهریه زوجه است و معافیتی برای او در نظر گرفته نمی شود. اما در برخی شرایط خاص مانند اثبات عدم وقوع نزدیکی، توافق زوجین یا اعسار واقعی مرد، بخشی از مهریه ساقط می شود یا پرداخت آن به صورت قسطی انجام می گیرد. بنابراین ادعای معافیت کامل از پرداخت مهریه معمولاً پذیرفته نمی شود مگر در موارد استثنایی که قانون به صراحت آن را پیش بینی کرده باشد. برای بررسی دقیق شرایط خود می توانید از مشاوره تخصصی وکلای مؤسسه حقوقی وکیل معتمد استفاده کنید.

توان پرداخت مهریه را ندارم

اگر مرد توان پرداخت مهریه به صورت یکجا را نداشته باشد، قانون راهکاری تحت عنوان دادخواست اعسار پیش بینی کرده است. در این حالت، مرد باید مدارک و شواهد مالی خود را به دادگاه ارائه کند تا قاضی پس از بررسی وضعیت او، میزان و نحوه پرداخت مهریه را به صورت قسطی مشخص کند. بنابراین صرف ناتوانی در پرداخت، مانع از الزام مرد به انجام تعهد نخواهد شد، بلکه فقط شیوه پرداخت تغییر می کند.

شرایط رفع توقیف اموال در صورت پرداخت نکردن مهریه

شرایط رفع توقیف اموال پس از پرداخت کامل مهریه این است که تا زمانی که بدهی پرداخت نشده باشد، اموال توقیف شده باقی می ماند. پس از تسویه کامل مهریه، امکان رفع توقیف از اموال منقول و غیرمنقول وجود دارد.

عدم پرداخت مهریه از سوی مرد چه پیامدهایی دارد؟

اگر مرد از پرداخت مهریه سر باز زند یا اقساط آن پرداخت نشود، از طریق دادگاه می توان حکم جلب مهریه را پیگیری کرد. در این حالت، دارایی های مرد—اعم از اموال منقول و غیرمنقول—بررسی می شود و با توجه به ارزش این اموال، مقدار مهریه مشخص و به زن ابلاغ می شود. توقیف اموال و پیگیری قانونی، از جمله ابزارهای عملی برای مطالبه مهریه است.

آیا عدم پرداخت مهریه می تواند منجر به زندان شود؟

پاسخ این پرسش به شرایط اعسار و میزان مهریه بستگی دارد. اگر زوج قادر به پرداخت مهریه به صورت یکجا نباشد، می تواند از دادگاه درخواست اعسار کند. در این صورت، قاضی می تواند پرداخت مهریه را به صورت اقساطی تصویب کند تا زن بتواند حقوق مالی خود را به صورت تدریجی دریافت نماید.

اگر مهریه به صورت قسطی تعیین شد و مرد همچنان از پرداخت اقساط سرباز بزند، زن می تواند برای صدور حکم زندان برای مرد اقدام کند. با این حال، اجرای کیفری برای مهریه تا سقف 110 سکه به طور خاص مطرح شده و اگر مهریه کمتر از 110 سکه باشد و مرد آن را پرداخت نکرده باشد، زن می تواند برای زندانی کردن او اقدام کند. اما اگر مهریه از 110 سکه عبور کند یا حکم از سوی مراکز ثبت یا مراجع مشابه صادر شده باشد، اجرای زندان برای مهریه قابل انجام نیست.

وضعیت “توان پرداخت مهریه را ندارم” چیست؟

بسیاری از افراد با این پرسش مواجه می شوند که آیا با عدم توانایی مالی می توان از زندان گریخت. در حالت مهریه عندالاستطاعه، اگر مرد واقعاً توانایی پرداخت ندارد، از پرداخت مهریه معاف می شود. اما در حالت عندالمطالبه اینطور نیست و حتی اگر مرد توان پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، مکلف به پرداخت است. در این وضع، می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه بدهد.

دادگاه پس از بررسی مستندات، در صورت تأیید اعسار، ممکن است پرداخت مهریه به صورت اقساطی توافق شود. میزان و تعداد اقساط معمولاً با نظر کارشناسان دادگستری تعیین می شود. اگر مرد توانایی مالی لازم برای پرداخت اقساط را نداشته باشد، می تواند مجدداً درخواست اعسار بدهد؛ در این صورت ممکن است دادگاه مهریه را تعدیل یا اقساط را کاهش دهد.

نکته مهم این است که ارائه دلایل مستند و کامل برای اعسار ضروری است؛ زیرا اگر دادگاه تشخیص دهد که واقعاً توانایی مالی وجود دارد، احتمال رد درخواست اعسار وجود دارد.

نکات عملی درباره رفع یا تعدیل اقساط

اگر توانایی پرداخت اقساط مهریه به دلایل مالی از دست برود، می توان دوباره تقاضای اعسار ارائه کرد و دادگاه ممکن است با درخواست جدید، شرایط اقساط را تغییر دهد یا مهریه را مجدداً بررسی و تعدیل کند.

هرگاه دادگاه خانواده یا مراجع مربوطه رأیی صادر کند، ممکن است روند پرداخت اقساط تغییر کند یا مدت بازبینی مجدداً اعلام شود.

عدم توانایی پرداخت مهریه به صورت یکجا یا اقساط، صرفاً به معنای زندانی شدن نیست. فرآیند اعسار، تقسیط و بررسی وضعیت مالی می تواند گزینه های قانونی برای جلوگیری از حبس باشد، به شرط ارائه مستندات کافی و طی مسیر قانونی مربوطه. همچنین، برای مهریه تا 110 سکه، سازوکار پیگیری و اجرای حکم بسیار مشخص است و خارج از این محدوده، روندهای اجرا متفاوت خواهد بود.

آیا مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه زندان دارد؟

یکی از پرسش های رایج زوجین این است که آیا پرداخت نکردن مهریه می تواند منجر به زندان شود یا خیر. در ابتدا باید بدانیم مهریه دو نوع اصلی دارد: مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه. هر یک از این انواع شرایط متفاوتی برای پرداخت دارند و قانون نیز ضمانت اجرایی ویژه ای برای آن ها در نظر گرفته است.

مهریه عندالاستطاعه و ضمانت اجرا

در مهریه عندالاستطاعه، زن تنها زمانی می تواند کل مهریه خود را دریافت کند که توانایی مالی شوهر در دادگاه اثبات شود. به عبارت دیگر، مرد تا زمانی مکلف به پرداخت نیست که استطاعت مالی کافی نداشته باشد. بنابراین، مهریه عندالاستطاعه به تنهایی زندان ندارد؛ چرا که در صورت عدم توانایی، مرد مسئولیتی برای پرداخت نخواهد داشت و تنها در صورت دارا بودن اموال، وصول از دارایی او انجام می شود.

مهریه عندالمطالبه و ضمانت اجرا

در مقابل، در مهریه عندالمطالبه زن هر زمان بخواهد می تواند مهریه خود را طلب کند و شوهر مکلف به پرداخت است. اگر مرد توان پرداخت یکجا را نداشته باشد، باید به دادگاه درخواست اعسار ارائه دهد. طبق قانون، تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی ضمانت اجرایی زندان وجود دارد و در صورت عدم پرداخت مهریه، زن می تواند از دادگاه تقاضای بازداشت همسر خود را داشته باشد. اما نسبت به مازاد بر ۱۱۰ سکه، فقط در صورت وجود توان مالی شوهر، امکان مطالبه وجود دارد.

نحوه مطالبه مهریه توسط زن

زن از لحظه عقد دائم یا موقت حق مطالبه مهریه خود را دارد. این کار می تواند از طریق دفترخانه ازدواج یا دادگاه خانواده انجام شود. در ابتدا با مراجعه به دفترخانه، اجرائیه ای صادر می شود و به مرد ۱۰ روز مهلت داده می شود تا بدهی را بپردازد. در صورت امتناع، زن می تواند از طریق اجرای ثبت یا دادگاه خانواده اقدام کند. در صورتی که مرد دارای اموال رسمی باشد، این اموال توقیف و در نهایت به مزایده گذاشته می شوند تا طلب زن وصول گردد.

مهلت و عواقب پرداخت نکردن مهریه عندالمطالبه

پس از صدور اجرائیه، مرد ده روز برای پرداخت فرصت دارد. در صورت عدم پرداخت، زن باید دادخواست توقیف اموال یا جلب همسر را ارائه کند. اگر مرد توان مالی داشته باشد ولی پرداخت نکند، امکان بازداشت او وجود دارد. اما اگر مرد ادعای اعسار کند و دادگاه بپذیرد، پرداخت مهریه به صورت قسطی تعیین می شود.

مقدار و مدت زندان در مهریه عندالمطالبه

قانون مقرر کرده که برای مهریه تا ۱۱۰ سکه ضمانت اجرایی حبس اعمال می شود. در صورت ناتوانی مرد از پرداخت و عدم ارائه دادخواست اعسار، امکان بازداشت او وجود دارد. اما مدت بازداشت مشخص نیست و بستگی به تصمیم دادگاه و شرایط مالی مرد دارد. البته مرد می تواند با ارائه وثیقه یا ضمانت معتبر، موقتاً از زندان آزاد شود.

عدم پرداخت اقساط یا پیش قسط مهریه

در صورتی که دادگاه برای مرد اقساط یا پیش قسط تعیین کرده باشد و او در موعد مقرر پرداخت نکند، زن می تواند دوباره درخواست توقیف اموال یا حتی جلب همسر خود را مطرح نماید. بنابراین، حتی در حالت قسط بندی نیز ضمانت اجرای عدم پرداخت وجود دارد.

در نهایت باید توجه داشت که قوانین مربوط به مهریه پیچیدگی های زیادی دارد و بسته به شرایط هر پرونده ممکن است نتایج متفاوتی ایجاد شود. بنابراین توصیه می شود برای پیگیری پرونده های مربوط به مهریه، طلاق یا دعاوی خانواده حتماً از موسسه حقوقی وکیل معتمد مشاوره بگیرید تا بهترین نتیجه ممکن را کسب کنید.

بهترین وکیل عدم پرداخت مهریه تهران

اگر در تهران با مسئله عدم پرداخت مهریه روبه رو هستید، انتخاب یک وکیل متخصص و با تجربه اهمیت زیادی دارد. موسسه حقوقی وکیل معتمد با تیمی از وکلای حرفه ای و متبحر در دعاوی خانواده و مهریه، آماده ارائه مشاوره و پیگیری پرونده شماست تا حقوق شما به بهترین شکل استیفا شود.

سخن پایانی

در صورتی که دادگاه برای مرد حکم اعسار صادر کرده باشد و پرداخت مهریه به صورت اقساطی تعیین شود، او موظف است پیش قسط و اقساط مشخص شده را در موعد مقرر بپردازد. در صورت عدم پرداخت مهریه، زوجه می تواند ابتدا اقدام به توقیف اموال همسر کند و در صورت نتیجه نگرفتن، از دادگاه تقاضای جلب نماید. این اقدام معمولاً به عنوان یک ابزار فشار قانونی عمل کرده و موجب تسریع در پرداخت اقساط می شود.

جمع بندی

بر اساس قوانین خانواده، پرداخت مهریه یکی از تعهدات قطعی زوج پس از عقد نکاح است. در صورتی که مرد توانایی مالی کافی برای پرداخت یکجای مهریه نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار بدهد تا دادگاه با بررسی شرایط، مهریه عندالمطالبه یا مهریه عندالاستطاعه را به صورت اقساطی تعیین کند. اگر اقساط یا پیش قسط پرداخت نشود، امکان مطالبه مهریه از طریق توقیف اموال یا حتی صدور حکم جلب وجود دارد.

از آنجا که موضوع مهریه و دعاوی خانوادگی جزئیات و پیچیدگی های فراوانی دارد، آشنایی با قوانین مربوط به اجرت المثل زن، بخشش مهریه، محاسبه مهریه، مراحل طلاق و مدارک طلاق اهمیت ویژه ای دارد. بسیاری از افراد در شرایطی مثل طلاق توافقی، طلاق از طرف زن، طلاق از طرف مرد، طلاق با داشتن حق طلاق، طلاق یک طرفه یا حتی طلاق در دوران عقد نیازمند مشاوره فوری و تخصصی هستند.

در چنین پرونده هایی، همراهی یک وکیل طلاق، وکیل خانواده، وکیل مهریه یا وکیل مهریه و طلاق می تواند مسیر شما را بسیار هموارتر کند. موسسه حقوقی وکیل معتمد با بهره گیری از وکلای طلاق باتجربه آماده ارائه خدمات در زمینه هزینه طلاق، تقسیط مهریه و سایر دعاوی خانوادگی است.