تنظیم لایحه

لایحه 
علاوه بر مذاکرات شفاهی که طرفین دعوا در دادگاه انجام می دهند ، ممکن است دفاعیات مربوط به پرونده به صورت مکتوب بر روی سندی تحت عنوان لایحه نوشته شده و با استناد و استدلال حقوقی در این لایحه قضایی ، سرنوشت دعوا تحت تاثیر قرار گیرد . بر این اساس لایحه دفاعیه به لایحه ای گفته می شود که در دعاوی حقوقی و کیفری برای تکمیل دفاعیات ارائه شده مورد استفاده قرار می گیرد .حضور در مراجع قضایی و اقامه دعوا در آنها ، الزامات حقوقی خاص خود را دارد که هر فردی باید از آن ها اطلاع داشته باشد . علاوه بر این ، زمانی که علیه شخصی در دادگاه دعوایی مطرح می شود و باید از خود دفاع کند ، می بایست از طریق ابزارهای قانونی بخصوصی که وجود دارد اقدام نماید تا نتیجه مطلوب را به دست آورد که یکی از این ابزارهای قانونی در راستای دفاع از حقوق قانونی ، استفاده از لایحه قضایی است .

لایحه ، لایحه قضایی یا لایحه دفاعیه به سندی گفته می شود که طرفین دعوا با استفاده از آن ، می توانند مطالبی را که برای دفاع از خود در دادگاه ها و مراجع قضایی ضروری می دانند را به اطلاع دادگاه برسانند . اما دلایل لزوم تنظیم لایحه در دادگاه و همچنین نحوه تنظیم یا نوشتن لایحه مطالب مهمی است که اطلاع از آن برای افراد ضروری است و چه بسا با نگارش و تنظیم یک لایحه قضایی یا لایحه دفاعیه ساده ، بتوان حقی را بدست آورده یا از آن محافظت نمود .
اولین پرسشی که ممکن است برای طرفین یک دعوای حقوقی یا کیفری مطرح شود ، این است که معنی و مفهوم لایحه چیست ؟ پاسخ به این سوال به صورت خلاصه این است که لایحه به نوشته مکتوبی گفته می شود که هر یک از طرفین دعوا اعم از خواهان یا خوانده دعوا می توانند در طول فرآیند دادرسی و تا قبل از ختم دادرسی تنظیم کنند و بر روی آن ، همه مطالبی را که می خواهند به اطلاع دادگاه برسانند ، قید کنند .

این اطلاعاتی که بر روی لایحه درج می شود ، اطلاعاتی پیرامون دعواست و در واقع ، به این منظور لایحه نوشته می شود که اگر مطالبی علاوه بر آنچه که در دادخواست قید شده وجود داشته باشد که اطلاع دادگاه از آن ضروری است ، بر روی اوراق لایحه نوشته شده و به دادگاه تقدیم شود ؛ و اینجاست که تفاوت در لایحه و دادخواست مشخص می شود .

همانطور که ملاحظه می شود ، نحوه تنظیم لایحه نقش مهمی در سرنوشت دعوا ایفا می کند ؛ چرا که مستند بودن و مستدل بودن جزییات ذکر شده در لایحه ، اصولا تاثیر زیادی بر فرایند صدور حکم دادگاه خواهد داشت . بنابراین هر چند دفاع شفاهی در دادگاه و بیان جزییات مطالب نزد قاضی دادگاه از اهمیت بسزایی برخوردار است ، اما در برخی موارد ، همچون زمانی که شخص در جلسه دادگاه مطالبی را فراموش کرده یا به صورت نامناسب آنها را بیان کرده باشد ، با نگارش یک لایحه قضایی دقیق می تواند آن ضعف را جبران کند .

بنابراین لایحه ابزار قانونی مناسبی است که به قاضی نیز این فرصت را می دهد که با توجه به متن ارائه شده ، رای شایسته صادر کند . به همین دلیل ، شخصی که لایحه ای تنظیم و به دادگاه ارائه می کند ، چه وکیل باشد و چه خود شخص ، می بایست اطلاعات حقوقی کامل در خصوص پرونده را داشته باشد و علاوه بر این ، به فنون نگارش لوایح قضایی و لوایح دفاعیه آشنایی داشته باشد .

ذکر این نکته الزامی است که اگر دولت بخواهد قانونی را در مجلس تصویب کند ، می تواند پیشنهاد تصویب قانون را در قالب لایحه به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد ؛ به همین منظور ، در اینجا کلمه ” قضایی ” یا ” دفاعی ” به لایحه اضافه می شود که مشخص شود منظور از آن ، لایحه ای است که برای دفاع در مراجع قضایی مورد استفاده قرار می گیرد .

تفاوت لایحه و دادخواست چیست
در قسمت قبل نکات کلی در مورد اینکه معنی لایحه قضایی و مفهوم لایحه دفاعیه جیست را توضیح دادیم ؛ با این حال برای روشن شدن بیشتر این مطلب ، لازم است که تفاوت لایحه و دادخواست را نیز بررسی کنیم . لایحه قضایی با دادخواست تفاوت های زیادی دارند ؛ اما عمده ترین تفاوت لایحه و دادخواست را می توان شامل موارد زیر دانست :

1زمانی که شخصی قصد اقامه دعوا در دادگاه حقوقی یا و سایر مراجع قضایی را دارد ، ابتدائا باید دادخواست یا شکواییه تنظیم کند . بر اساس این دادخواست یا شکواییه است که دادگاه ملزم به رسیدگی به خواسته و یا شکایت می شود و طرح دعوا را در دستور کار خود قرار می دهد .

هر چند دادخواست و شکواییه نیز می بایست به صورت مستند و مستدل تنظیم شود ، اما معمولا اطلاعاتی که بر روی برگه دادخواست یا شکواییه قید می شود به صورت خلاصه و مختصر است و دفاعیه و شرح دادن دادخواست توسط طرفین دعوا موکول می شود به اینکه در دادگاه حاضر بشوند و به صورت کامل از خود دفاع کنند . اینجا علاوه بر اینکه می توانند در دادگاه حاضر شوند و از خود دفاع کنند ، می توانند لایحه مکتوبی را نیز تهیه کرده و به قاضی ارائه دهند .